درمان زخم پای دیابتی

درمان زخم پای دیابتی

زخم پا یکی از عوارض شایع در بیماران دیابتی می باشد که دیابت آن ها کنترل نشده است. که در نتیجه انقباض بافت پوست و آشکار شدن لایه های زیرین آن، تشکیل می شود. شایع ترین حالت زخم دیابتی، زخم شدن قسمت پایینی انگشت شست پا، نوک انگشت شست، لبه خارجی پا، زیر انگشت وسط و همچنین زیر پنجه پا است. زخم دیابت می تواند بر روی استخوان نیز تاثیر بگذارد.

همه افراد مبتلا به دیابت ممکن است زخم پا را تجربه کنند. اما مراقب صحیح از زخم پا می تواند سبب بهبود زخم و پیشگیری دوباره از تشکیل زخم شود.

نحوه درمان زخم پای دیابتی، بسته به علت و شدت آن می تواند متفاوت باشد. لازم است بدانید که به هنگام مشاهده زخم در پای خود و یا مشاهده علائم اولیه از زخم، باید فورا به پزشک معالج مراجعه کنید. زیرا با مراجعه دیر هنگام به پزشک، زخم های آلوده و زخم های عمیق در پای دیابتی می تواند منجر به قطع عضو شود.

 

 

تشخیص و علائم زخم پای دیابتی

زخم شدن پا در افراد دیابتی می تواند علائم متفاوتی داشته باشد، از اصلی ترین علائم اولیه زخم پا در افراد دیابتی می توان به درناژ یا زهکشی اشاره کرد. زهکشی با نشت در پای شما می تواند جوراب یا کفش های شما را آلوده کند. تورم غیرمعمول، قرمزی، تحریک و بوی نامطبوع از پا می تواند از دیگر علائم اولیه زخم شدن پا در افراد دیابتی باشد.

از دیگر نشانه و علائم قابل ملاحظه ای که می توان به آن اشاره کرد ایجاد اسکار ( بافت سیاه ) در اطراف زخم پا است. علل ایجاد اسکار به خاطر عدم وجود جریان خون کافی در اطراف ناحیه زخم شده می باشد. گانگرین ( سیاه مردگی یا بافت مردگی ) جزئی یا کامل، که در پی عفونت رخ می دهد، می تواند در اطراف زخم پای افراد دیابتی رخ دهد. در چنین حالاتی فرد ممکن است دچار بی حسی در ناحیه زخم شده، شود.

بهتر است بدانید که این نشانه ها و علائم برای زخم پا، همیشه آشکار نیستند. حتی ممکن است گاهی اوقات تا زمان عفونت زخم، هیچ علائمی را مشاهده نکنید. اگر که متوجه هر گونه تغییر رنگی در قسمتی از پوست پای خود شوید، به ویژه سیاه شدن بخشی از بافت پا، و یا احساس درد در منطقه ای از پای خود که تغییر رنگ داده است داشته باشید، لازم است فورا به پزشک معالج خود مراجعه کنید.

 

 

درجه بندی شدت زخم پای دیابتی

زخم پای دیابتی بعد از بررسی پزشک معالج می تواند در یکی از ۴ مورد زیر قرار بگیرد:

• بدون هیچ زخمی، اما در معرض خطر زخم شدن است.
• در حال حاضر، زخم وجود دارد اما بدون هیچ عفونتی
• زخم عمیق است، و مفاصل و تاندون ها را تحت تاثیر قرار داده است.
• زخم گسترده و با عفونت شدیدی همراه است.

 

علل ایجاد زخم پا در افراد دیابتی

زخم های دیابتی در افرادی که دچار بیماری دیابت هستند، اغلب به دلایل زیر ایجاد می شود:

• گردش ضعیف خون در بدن: گردش خون ضعیف جزو بیماری های عروقی محسوب می شود. در پی این بیماری خون به طور موثر به سمت پاهای فرد جریان نمی یابد. گردش خون ضعیف یکی از دلایل شایع بروز زخم در افراد دیابتی، مخصوصا در قسمت پاها محسوب می شود.
• قند خون بالا ( هیپرگلیسمی ): میزان قند خون بالا روند بهبود زخم ها را به طور چشمگیری کاهش می دهد. بنابراین لازم است توجه کنید که مدیریت قند خون بسیار ضروری است. در پی این موضوع باید بدانید که افراد مبتلا به دیابت نوع ۲ نسبت به سایر افراد مبتلا به دیابت، زمان بیشتری را برای مبارزه با زخم پای دیابتی و زخم های عفونتی می گذارند.
• آسیب های عصبی: آسیب های عصبی یک خطر بسیار بزرگ برای افراد دیابتی محسوب می شود. آسیب عصبی منجر به از دست دادن حس در پاهای فرد می شود.ابتدا به هنگام آسیب عصب ها ممکن است فرد دچار درد پا شود. اما به مرور این موضوع سبب کاهش حساسیت پا به درد و زخم خواهد شد. به طوری که اگر فرد در معرض زخم پا باشد، هیچ حس و دردی را احساس نخواهد کرد.
• زخم شدن پا به وسیله شی خارجی
• پوست خشک: پوست خشک در بین افراد مبتلا به دیابت بسیار شایع است. زمانی که پوست بدن بسیار خشک باشد، پوست و بافت پاها بیشتر در معرض ترک خوردن و زخم شدن می باشد.

 

عواملی که احتمال ابتلا به زخم پا را افزایش می دهند!

به طور کلی همه افراد مبتلا به دیابت در معرض ابتلا به زخم پا هستند. همانطور که گفته شد این زخم می تواند علل مختلفی داشته باشد، اما در این بین برخی از عوامل می توانند خطر ابتلا به زخم پا را در این افراد افزایش دهند. مانند:

• • کفش های غیر استاندارد و با کیفیت پایین
  • بهداشت ضعیف
  • زخم شدن پا به هنگام اصلاح ناخن پا
  • مصرف الکل
  • بیماری های کلیوی
  • بیماری های قلبی
  • داشتن اضافه وزن ( چاقی )
  • مصرف دخانیات: مصرف دخانیات سبب گرفتگی عروق و در نتیجه سبب کاهش جریان خون می شود.
  • طبق آمار زخم پای دیابتی، در مردان مسن نسبت به سایر افراد، بیشتر است.

 

 

روش درمان زخم پای دیابتی

نحوه درمان زخم پای دیابتی بسته به شدت و محل آن می تواند متفاوت باشد. زمانی که شما به کلینیک زخم مراجعه کنید، پزشک معالج شما با توجه به شدت زخم یکی از روش های زیر را برای درمان، اجرا می کند:

• اگر زخم کوچک باشد: زمانی که زخم پا در فرد کوچک باشد، پزشک به روش جراحی، بافت های مرده زخم را حذف می کند. سپس با استفاده از پانسمان های نوین، محل زخم را پانسمان می کند. تعویض پانسمان ممکن است تا چندین هفته و تا زمان بهبود زخم ادامه یابد. با استفاده از پانسمان نوین، بافت جدید در محل زخم تشکیل می شود و در پی آن به مرور زخم پای فرد بسته شده و ترمیم می شود.
• اگر زخم بزرگ باشد: ممکن است در برخی از حالات زخم پا بزرگ باشد و یا وضعیت عروقی در پای فرد ناکافی بوده و جریان خون به این قسمت کاملا قطع شده باشد. در این حالت ممکن است پزشک اقدام به قطع قسمتی از پا که زخم در آن قسمت وجود دارد، کند.

 

مراقبت از زخم پای دیابتی

زمانی که به بیماری دیابت مبتلا هستید، درمان زخم پای دیابت و مراقبت از زخم پای دیابت، بسیار مهم است. در افراد دیابتی، حتی زخم های کوچک اگر به درستی درمان نشود، می تواند به زخم های جدی و در نهایت منجر به آمپوتاسیون ( قطع عضو ) شود.

این گام های ساده می تواند از بروز مشکلات جدی در افراد دیابتی، پیش گیری کند.

 

علل شایع بروز زخم پای دیابتی

زخم پا در فرد مبتلا به دیابت، می تواند از چیزی ساده مانند پا کردن کفش جدید و یا تنگ، و یا حتی وجود سنگ ریزه در کفش، ایجاد شود.

اگر دچار دیابت هستید، ممکن است نوعی آسیب عصبی در بدن شما ایجاد شود، این آسیب عصبی می تواند منجر به از دست دادن حس در پاهایتان شود. زمانی که حس عصبی پاهای شما کاهش می یابد، ممکن است شما متوجه وجود زخم ها و برش های کوچک نشوید، و زمانی متوجه آن شوید که تبدیل به زخم بزرگتری شده باشد.

 

 

یکی دیگر از دلایل بروز زخم پای دیابتی، کاهش جریان خون در بدن است. کاهش جریان خون می تواند سبب کند شدن روند بهبود زخم های کوچک شود.

پزشک شما می تواند تشخیص دهید که مشکل شما جریان خون یا آسیب عصبی است. متخصص زخم پای دیابتی برای تشخیص روند جریان خون شما، نوعی آزمایش را برایتان تجویز می کند. اگر نتایج این آزمایش، نرمال باشد، شما می توانید درمان های استاندارد زخم را اجرا کنید. اما اگر نتایج آزمایش غیرطبیعی باشد، و شما دچار مشکل جریان خون باشد، شما نیاز به درمان های جدی مانند جراحی، خواهید داشت.

عمل جراحی می تواند به شما کمک کند. به گفته پزشک، برای بهبود روند جریان خون می توان از روش بالون و استنت استفاده کرد.

 

 روش درمان غیرجراحی برای زخم پای دیابتی

برای تمیز ماندن و ضدعفونی کردن زخم پای دیابتی، متخصص زخم و درمانگر همواره نهایت تلاش خود را می کنند تا مجبور به درمان زخم پای دیابتی به روش جراحی نشوند. اگر حتی زخم فرد مبتلا به دیابت عفونت کند، متخصص زخم ممکن است آنتی بیوتیک تجویز کرده و از رسیدن عفونت به استخوان ها جلوگیری کند.

 

مراقبت از  زخم دیابت

متخصص زخم شما، ناحیه زخم شده را تمیز و ضدعفونی می کند، همچنین بافت مرده و باکتری های اطراف و روی زخم را حذف می کند. زمانی که زخم پای دیابتی شما تمیز می شود، برای پیشرفت روند بهبود زخم و استریل ماندن زخم از پانسمان نوین بر روی زخم استفاده می شود.

درمانگر زخم و متخصص زخم شما، چگونگی تمیز کردن زخم و پانسمان زخم را به شما نشان می دهند. در برخی از حالات ممکن است متخصص زخم دیابت از پماد ضد باکتری موضعی برای کمک به بهبود زخم و پیشگیری از عفونت زخم نیز استفاده کند.

توجه داشته باشید که مراقبت از زخم دیابتی، به طور روزانه تا زمان بهبود کامل زخم، باید صورت گیرد. زخم پا در افراد مبتلا به بیماری دیابت و بیماری های شریان که اندام های پایینی آن ها را تحت تاثیر قرار می دهد، اغلب به آرامی بهبود پیدا می کند. بنابراین ممکن است مدت زمان درمان زخم پا، هفته ها یا ماه ها به طول بیانجامد.

 

اوزون تراپی زخم پای دیابتی

یکی از بهترین روش های درمان زخم دیابتی، در کلینیک درمان زخم دکتر مشتاق، بهترین کلینیک زخم در تهران، روش اوزون تراپی می باشد. اوزون تراپی به تسریع درمان آسیب های بافت نرم ناشی از دیابت کمک می کند.

 

 

در این روش درمانی، بیمار بر روی یک تخت راحت دراز کشیده و ناحیه زخم شده که اغلب در پاها رخ می دهد، در داخحل یک محفظه محفوظ و شفاف قرار می گیرد. این محفظه به یک دستگاه متصل است که می تواند فضای داخل محفظه را به مقدار ۱۰۰ درصد از اکسیژن پر کند. تنفس اکسیژن خالص می تواند مقدار اکسیژن را در جریان خون تا ۱۰ برابر افزایش دهد. در این حالت خون غنی از اکسیژن شده و می تواند به طور قابل توجهی به بهبود زخم پای دیابتی با تحریک عوامل رشد و سلول های بنیادی، کمک کند.

برای گرفتن بهترین نتیجه و درمان کامل زخم ممکن است بیمار به چندین جلسه درمان اوزون تراپی نیاز داشته باشد. تعداد جلسات اوزون تراپی توسط متخصص زخم دیابت، تعیین می شود. هر جلسه از اوزون تراپی می تواند تا دو ساعت به طول انجامد.

 

کفش دیابتی

بیمارانی که مبتلا به زخم پای دیابتی هستند برای تسکین فشار بر روی زخم و کمک به درمان زخم پای دیابتی خود، باید از کفش های دیابتیک استفاده کنند.

پوشش داخلی کفش دیابتی به توزیع متعادل وزن بدنتان بر روی استخوان ها و مفاصل پا در هنگام پیاده روی کمک می کند. قسمت داخلی کفش دیابتی، محکم اما نرم بوده و ممکن است حاوی فوم یا ژل باشد. این فوم و ژل برای حفاظت از پا بوده و پیاده روی را برای بیماران دیابتی راحت تر می کند.

 

 

قسمت داخلی کفش دیابتی را می توان با استفاده از پدهای نرم و پهن پوشش داد، این کار به منظور احاطه کردن زخم و محافظت از آن است. به هنگام پوشیدن کفش و پیاده روی، این امر سبب کاهش فشار و محافظت از زخم به هنگام اصطحکاک خواهد شد. اضافه کردن این پدها می تواند فشار وزن بدن را از منطقه آسیب دیده کاهش دهد و به درمان زخم کمک کند.

 

آنتی بیوتیک ها

اگر زخم پای دیابتی شما دچار عفونت شود، به تجویز متخصص زخم، ممکن است شما نیاز به مصرف آنتی بیوتیک خوراکی داشته باشید. آنتی بیوتیک وظیفه مبارزه با باکتری ها را دارد. مدت زمانی که شما به مصرف دارو نیاز دارید بر اساس میزان عفونت، متفاوت است.

اگر که عفونت به بافت ها و استخوان های اطراف زخم سرایت کرده باشد، پزشک ممکن است آنتی بیوتیک به صورت  تزریق وریدی را تجویز کند. آنتی بیوتیک از طریق تزریق وریدی وارد جریان خون شده و به بدن کمک می کند سریع تر با عفونت مبارزه کند.

 

جوراب دیابتی

دیابت بیماری مزمنی است که می تواند نیاز به درمان و مراقبت طولانی مدت داشته باشد. در صورت ابتلا به دیابت عوارض بسیاری می توانند رخ دهند، که بعضی از آنها روی پاها تاثیر می گذارند. اگر دیابت دارید، در معرض خطر عوارض جدی مثل عفونت پا هستید. اگر مراقبت های پای دیابتی را به دقت و مداوم انجام ندهید، ممکن است مجبور به قطع انگشتان پا، پا تا قوزک و یا حتی کل پا تا زیر زانو شوید. مراقبت خوب از پا، مانند انتخاب جوراب مناسب، برای جلوگیری از عوارض احتمالی ضروری است.

 

 

دیابت و پاهای شما

افراد مبتلا به دیابت در معرض خطر عوارض ناشی از داشتن سطح قند خون بالا هستند. یکی از این عوارض، آسیب عصبی (نوروپاتی) است. شایع ترین نوع نوروپاتی بر اعصاب پا تاثیر می گذارد.

علائم نوروپاتی دیابتی عبارتند از:

• بی حسی در پا و انگشتان پا
• درد شدید و تیز در پا که در شب بدتر می شود
• احساس سوزن سوزن شدن یا سوزش در پاها
• ضعف عضلانی
• ناهنجاری های پا و زخم

اگر شما مبتلا به نوروپاتی دیابتی هستید و پاهای شما بی حس شده اند، ممکن است پا صدمه ببیند و شما هرگز متوجه نشوید. به عنوان مثال، سنگ ریزه ای که در کفش شما گیر کرده است، ممکن است به پای شما فشار وارد کرده و باعث ایجاد زخم کوچکی شود. اگر پای خود را برای این صدمات بررسی نکنید، می توانند بدتر شده و عفونی شوند. مراقبت خوب از پای دیابتی به معنی چک کردن روزانه پا برای آسیب، تاول و عفونت است. همچنین به معنای پوشیدن کفش و پاپوش هایی است که به جلوگیری از آسیب ها کمک می کند.

 

جوراب دیابتی چیست؟

انواع مختلف جوراب برای افراد مبتلا به دیابت وجود دارد. به طور کلی، جوراب های دیابتی طراحی شده اند تا آسیب های پا را به حداقل برسانند و پا را خشک و گرم نگه دارند. پیدا کردن یک جفت جوراب مناسب به معنی انتخاب جورابی است که به بهترین وجه نیازهای شما را برآورده می کند.

 

در اینجا چند ویژگی جوراب های دیابتی وجود دارد:

بدون دوخت و درز: جوراب با دوخت و درز می تواند روی پوست شما اصطکاک ایجاد کرده و باعث ایجاد زخم یا تاول شود. بیشتر جوراب های دیابتی بدون دوخت و درز ساخته می شوند.

جذب رطوبت: خشک نگه داشتن پا برای جلوگیری از عفونت های پوستی مهم است.

جنس با قابلیت تنفس: پارچه هایی که قابلیت تنفس دارند یعنی هوا را عبور می دهند به خشک ماندن پا کمک می کنند.

گرم: دیابت می تواند عروق خونی را محدود کرده و گردش خون به پاها را کاهش دهد. پارچه هایی که پاهای شما را گرم نگه می دارند به بهبود گردش خون کمک می کنند.

جای انگشت مربع شکل: جوراب های که بیش از حد باریک هستند می تواند به انگشتان پا فشار بیاورند و باعث ناراحتی شده و اجازه دهند رطوبت بین انگشتان پا به وجود آید..

فیت و اندازه: بسیاری از جوراب های دیابتی با پا مطابقت پیدا می کنند. اینکار از مالش جوراب های شل به پوست و ایجاد صدمات جلوگیری می کند.

پد: پد در جوراب برای پا کوسن ایجاد کرده و از پا در مقابل آسیب محافظت می کند.

 

درمان زخم پای دیابتی با پانسمان های نوین

پانسمان زخم بخشی از مدیریت زخم پای دیابتی است. در حالت ایده آل، پانسمان ها باید علائم را کاهش دهند، از زخم محفاظت کنند و بهبود زخم را سرعت بخشند. هیچ کدام از پانسمان ها تمام نیازها را بطور یکجا فراهم نمی آورند. با این حال، هر دسته از پانسمان ویژگی های خاصی دارد که به انتخاب کمک می کند.

 

 

پانسمان تول یا همان Tulle

پانسمان Tulle ، پانسمان گاز آغشته به پارافین است که چسبندگی پانسمان را کاهش می دهد، اما اگر پانسمان خشک شود، این ویژگی از بین می رود. از پانسمان Tulle به طور عمده برای زخم های سطحی و گرافت پوستی استفاده می شود. پانسمان Tulle به گرانوله کردن زخم و ایجاد اپی تلیال کمک می کند. پانسمان Tulle نه تنها از آسیب به لایه اپی تلیال جدید و حساس جلوگیری می کند، بلکه محیطی مرطوب را فراهم می کند که برای تکثیر و مهاجرت سلول های اپی تلیال ترجیح داده می شود. شواهد نشان می دهد که پانسمان های مبتنی بر گاز هنوز در مراقبت از زخم جایگاه خود را حفظ کرده اند.

 

پانسمان فیلم پلی اورتان

این فیلم ها با چسب (پانسمان ضد آب) پوشش داده شده و راحت هستند. فیلم هایی که قابلیت نفوذ بخار را دارند با اجازه دادن به انتشار گازها و بخار آب، سبب حفظ محیط مرطوب برای کمک به درمان زخم می شوند. شفافیت آنها امکان نظارت بر زخم را بدون حذف پانسمان فراهم می آورد، اما امکان ناراحتی پوست اطراف آن وجود دارد. فیلم های پلی اورتان را می توان برای زخم های با ترشحات کم استفاده کرد.

 

پانسمان فوم پلی اورتان

این پانسمان قدرت جذب بالایی دارد، بدون چسب بوده و دارای لایه پشتی با قابلیت نیمه نفوذی است که به رطوبت اجازه خروج می دهد. پانسمان فوم پلی اورتان با ایجاد یک محیط مرطوب، سبب نرم شدن پوست مرده شده و بستری مناسب برای بهبود زخم فراهم می آورد. با وجود این محیط  پوست مرده روی زخم بدون درد و به راحتی می تواند برداشته شوند. فوم پلی اورتان همچنین پس از استفاده از آنتی بیوتیک های موضعی مانند مترونیدازول یا هیدروژل به عنوان پوشش خارجی استفاده می شود. فوم های پلی اورتان به طور گسترده ای برای درمان زخم های پای دیابتی مورد استفاده قرار می گیرند و قادر به جذب ترشحات کم تا بسیار زیادند، در نتیجه مشکلات حذف بافت مرده را کاهش داده و به بهبود زخم کمک می کند.

 

پانسمان هیدروژل

این پانسمان ها از پلیمرهای کربوکسی متیل سلولز و آب (۹۶٪) تشکیل شده است. اصطلاح هیدروژل به این معنی است که مواد تشکیل دهنده از مقدار زیادی آب تشکیل یافته اند. هیدروژل ها به منظور مرطوب نگه داشتن بافت مرده زخم، به زخم مایعات اضافه می کند و فرایند اتولیز که بافت های مرده را خود سلول ها هضم می کنند را افزایش می دهد و در واقع با هیدراته کردن زخم سبب دبریدمان زخم می شوند. این پانسمان بهترین انتخاب برای درمان زخم های خشک با بافت مرده است و هیدروژل ۵۰٪ سریع تر از از پانسمان های مرطوب به خشک دبریدمان انجام می دهد و مقرون به صرفه تر است. هیدرات های هیدروژل، زخم را خنک می کنند و اثر ضد درد دارند.

 

پانسمان هیدروکلوئید

این پانسمان ترکیبی از پلیمرهایی مانند ژلاتین، پکتین و سلولز است که یک پانسمان ضد چسبندگی را تشکیل می دهند. ترشحات تولید شده توسط زخم به پانسمان جذب شده و ژلی را تشکیل می دهند. پانسمان هیدروکلوئیدی قادر به جذب سطوح پایین و متوسط ​​ترشحات می باشد و می تواند برای ایجاد دبریدمان اتولیز برای زخم هایی با بافت خشک و مرده استفاده شود. از پانسمان های هیدروکلوئیدی نباید برای درمان زخم های کف پا استفاده کرد، زیرا پوست کف پا مستعد آسیب دیدگی است. علاوه بر این، نشان داده شده است که هیدروکلوئید ها فاکتورهای رشد را زیر پانسمان حفظ می کنند و همچنین سبب ترویج گرانولیزاسیون و اپیتلیالیزاسیون می شوند. pH پایین ایجاد شده توسط هیدروکلوئید برای درمان زخم های آلوده به گونه های سودومونا موثر است.

 

پانسمان آلژینات

پانسمان آلژینات قابلیت جذب بالایی دارد و در دو فرم موجود است. آلژینات کلسیم و آلژینات سدیم کلسیم. انتخاب پانسمان آلژینات معمولا برای مدیریت ترشحات زخم است، زیرا این پانسمان ادعا می کند که ۱۵ تا ۲۰ برابر وزن خود را می توانند جذب کنند. آلژینات هنگامی که با سطح زخم تماس می گیرد، ژلی را تشکیل می دهد. از این پانسمان می توان برای گرانولیزاسیون و اپیتلیالیزاسیون زخم استفاده نمود.

 

پانسمان آغشته به عسل

پانسمان های عسل برای خواص ضد میکروبی و ضد التهابیشان پیشنهاد می شوند، این پانسمان ها را می توان برای زخم های حاد یا مزمن استفاده کرد. خواص ضد میکروبی عسل در آزمایشگاه ثابت شده است، با این حال، شواهد بالینی کمی دال بر این موضوع مخصوصا در مقایسه با پانسمان ضد میکروبی نقره وجود دارد.

 

درمان زخم پای دیابتی با سلول های بنیادی

درمان با سلول های بنیادی می تواند باعث بهبود زخم پای دیابتی شود.

 

 

دنیای پزشکی همواره در تلاش است تا راه حل هایی برای درمان زخم پای دیابتی که یکی از مسائل پرخطر برای افراد مبتلا به بیماری دیابت است، ارائه دهد. تلاش های محققین و پیشرفت علم همواره منجر به اکتاشافات و پیشرفت های جدید شده است. اخیرا یک جراح زخم در تگزاس تاکید کرد که استفاده از سلول های بنیادی برای درمان زخم های دیابتی به ویژه زخم پای دیابتی بسیار موثر است.

 

ارائه اطلاعات در کنفرانس ACFAS

به گفته کالج آمریکایی جراحان پا، محققان جدیدترین یافته های مربوط به درمان سلول های بنیادی و استفاده از آن برای درمان زخم های پای دیابتی را در ۷۳ کنفرانس علمی ACFAS ارائه دادند.

جاوای لا فونتین، جراح پا بیانگر این است که نیاز به پذیرش بیشتر سلول تراپی در شرایط بالینی در مورد بهبود و درمان زخم ها در بیماران دیابتی، می باشد. مطالعات نتایج مطلوبی را در زمینه بهبود زخم پای دیابتی نشان داده اند. نه تنها درمان زخم پای دیابتی با سلول های بنیادی برای درمان قطعی زخم پای دیابتی و بسته شدن آن موثر است، بلکه این روش عوارض جانبی و احتمال ابتلا به عفونت را کاهش می دهد. این مسئله به نوبه خود می تواند خطر قطع عضو در میان بیماران مبتلا به بیماری دیابت را کاهش دهد.

لافونتیاین در جریان این کنفرانس اعلام کرد: ” با پیشرفت های اخیر در تحقیقات سلول تراپی، بیماران بهبود سریع و آسان را تجربه می کنند. ”

 

اطالاعات بیشتر در مورد سلول تراپی

افراد مبتلا به دیابت اغلب با بهبود زخم دچار مشکل می شوند، زیرا عوارض ناشی از آسیب اعصاب و اختلالات گردش خون مانند نوروپاتی محیطی و انسداد شریانی محیطی، مانع درمان زخم پا می شوند. درمان چنین زخم های مزمنی به طور کلی شامل حذف بافت نکروزه و کنترل عفونت می شود، علاوه بر این موارد سلول تراپی می تواند به عنوان یک روش موثر، توانایی بدن برای درمان زخم را بهبود بخشد.

با وجود مزایای بالقوه سلول تراپی برای بیماران مبتلا به دیابت، بسیاری از افراد در مورد استفاده از این فناوری پیشرفته پزشکی نگرانی هایی دارند. به عنوان مثال، این درمان همواره با خطر بیماری که ممکن است از طریق سلول تراپی منتقل شود همراه است. علاوه بر این، این احتمال وجود دارد که بدن گیرنده، سلول های بنیادی را رد کند و این روش درمانی پر هزینه، بی اثر بماند. به عنوان یک راه حل، مصرف بعضی از داروها می توانند بدن را به پذیرفتن سلول های بنیادی ترغیب کنند، هرچند این داروها ممکن است موجب ضعف سیستم ایمنی بدن شوند.

 

دبریدمان زخم پای دیابتی

 

 

دیریدمان به عنوان یکی از مهم ترین تکنیک های آماده سازی بستر زخم شناخته می شود. به غیر از حذف تمام بافت های غیر زنده، دبریدمان زخم باعث آزادسازی عوامل رشدی می شود که باعث بهبود زخم پیشرفته تر می شوند. دبریدمان بافت های مرده یا عفونی را از بین می برد و ممکن است باعث تحریک بهبود لبه های زخمی شود که قبلا پیشرفتی نداشته است.

دبریدمان زخم تمام بافت های مرده و بافت های با گردش خون ضعیف را برای رسیدن به یک بستر زخم قرمز گرانوله حذف می کند. در مواردی که فرد مشکوک به ایسکمی یا همان نرسیدن خون به بافت باشد، دبریدمان تهاجمی باید تا زمانی که امکان معاینه عروق میسر شود ادامه یابد.

در حال حاضر، روش هایی دبریدمانی که به طور گسترده مورد استفاده قرار می گیرند عبارتند از: جراحی (شارپ)، اتولتیک، شیمیایی، مکانیکی و بیولوژیکی. روش های اتولتیک، شیمیایی و جراحی به طور عمده بافت مرده را حذف می کنند (دبریدمان انتخابی)، در حالیکه روش های مکانیکی، هر دو بافت مرده و زنده را حذف می کنند (دبریدمان غیر انتخابی).

 

دبریدمان شارپ

تکنیک دبریدمان شارپ یا دبریدمان با جراحی کارآمدترین نوع دبریدمان است و معمولا هنگامی استفاده می شود که زخم دارای مقدار قابل توجهی بافت مرده یا عفونی باشد. تکنیک شارپ با استفاده از ابزار جراحی انجام می شود. دبریدمان شارپ به نفع پزشک است، زیرا می تواند اندازه و شدت زخم را ارزیابی کند. دبریدمان شارپ به عنوان استاندارد طلایی برای دبریدمان زخم های پای دیابتی در نظر گرفته شده است. علاوه بر این، در صورتی که بافت مشکوک به عفونت عمقی یا استئومیلیت باشد، پزشک با استفاده از این تکنیک می تواند بافت را بررسی نماید.

با استفاده از یک تیغه جراحی که سر آن با زاویه ۴۵ درجه روی زخم قرار گرفته می توان، تمام بافت های مرده را با گود گردن زخم از بین برد و به بستر زخم سالم دارای خونریزی رسید. تنها افرادی که آموزش های لازم را دیده اند و قادر به انجام دبریدمان با خیال راحت و با کمترین آسیب به بافت های زنده می باشند، باید روش شارپ را انجام دهند. دبریدمان شارپ می تواند در کلنیک زخم با اعمال بی حسی انجام شود. با این حال، اگر دبریدمان گسترده باشد و بی حسی پا تاثیری ندارد، دبریدمان شارپ باید در اتاق عمل تحت بیهوشی مناسب و در شرایط استریل انجام شود. در نهایت، در مواردی که عفونت عملکردهای پا را از بین ببرد یا اگر عفونت زندگی بیمار را تهدید کند، قطع عضو ممکن است لازم باشد تا عفونت سریعا کنترل شده و از عواقب بعدی جلوگیری شود.

در حالت ایده آل، در درمان زخم پای دیابتی از دست رفتن بافت باید به حداقل برسد، عملکرد پا به صورت بهینه باید حفظ شود و از ناهنجاری هایی که ممکن است به زخم های مجدد منجر شود جلوگیری شود. درمان بهینه باید پتانسیل باز کردن مجدد عروق (Revascularization)  را برای اطمینان از بهبود تشخیص دهد. تجربه جراح در این زمینه و پشتیبانی جراحی عروق برای دستیابی به نتایج مطلوب مهم است.

 

دبریدمان آنزیمی

دبریدمان آنزیمی شامل استفاده از عوامل موضعی است که بافت را از طریق آنزیم های پروتئولیتیک مانند پاپائین، کلاژناز، فیبرینولیزین DNase، پاپائین اوره، استرپتوکیناز استرپتودورناز و تریپسین تخریب می کند. این عامل ها معمولا یک بار در روز بر روی زخم قرار می گیرند که پس از آن با یک پانسمان مناسب پوشانده می شود. مطالعات درمورد اثربخشی بالینی این عوامل نتایج متفاوتی را گزارش داده اند. در حالی که تعداد آزمایشات بالینی با نمونه بزرگ تا امروز زیاد نیست، به نظر می رسد که استفاده از این عوامل منجر به افزودن مزایای بیشتر نسبت به درمان های استاندارد نمی شود. بنابراین، استفاده از آنها محدود بوده و به طور کلی برای به آرامی نرم شدن پوست زخم ها بزرگ در اندام های حساس و در زخم هایی با پرفیوژن شریانی حاشیه ای استفاده می شود. پوست زخم ها را می توان با استفاده از تیغه های جراحی برای افزایش کارآیی این عوامل کنار زد. اشکال اولیه برای استفاده از این عامل ها روند طولانی و هزینه بالای آنها است.

 

دبریدمان مکانیکی

دبریدمان مکانیکی به آرامی پوسته ی ضخیم روی زخم را نرم کرده و آن را از روی بستر زخم از بین می برد. ساده ترین روش انجام دبریدمان مکانیکی استفاده از گاز سالین مرطوب به خشک است. پانسمان مرطوب روی زخم اعمال شده و به پانسمان اجازه خشک شدن داده می شود، در حین خشک شدن گاز بافت های مرده نیز به گاز می چسبند. با برداشتن گاز به طور مکانیکی دبریدمان زخم انجام می شود. اگر چه این یک روش ارزان و نسبتا ساده است، ممکن است هر دو بافت زنده و مرده را حذف نماید که باعث ایجاد درد در پا می شود؛ بنابراین، از این روش معمولا در درمان زخم های بزرگتر و با ترشحات زیاد استفاده می شود.

به تازگی،استفاده از هر دو روش سنتی و جدید برای دبریدمان زخم گزارش شده است. بازگشت دبریدمان با استفاده از ماگوت تراپی برای حدف بافت های مرده، کاهش میزان باکتری های زخم و تحریک بهبود زخم باعث شده که دوباره محبوبیتش را برای درمان زخم های مزمن به دست آورد. چندین آزمایش بالینی اخیر تاثیر ماگوت تراپی را برای درمان زخم های دیابتی و بستری که به درمان های معمول جواب نمی دهند نشان داده اند. ماگوت تراپی دبریدمان انتخابی است یعنی به بافت سالم آسیبی وارد نمی شود. همچنین جدیدا از روش مه فراصوت کم انرژی برای دبریدمان زخم های دیابتی استفاده می شود که نیاز به تحقیق و مطالعه بیشتر دارد.

 

source: advancedtissue, woundsresearch.com

 

برخی از خدمات کلینیک زخم دکتر مشتاق، کلینیک درمان زخم بستر:

• درمان زخم پای دیابتی