اهمیت زخم بستر و درمان آن

زخم های فشاری به عنوان آسیب پوست و بافت زیر جلدی تعریف می شود که معمولاً در برآمدگی های استخوانی مشاهده می شود که به تنهایی در اثر فشار یا اصطکاک، پارگی و فشار با هم ایجاد می شود. این یک مشکل مهم در شیوه های مراقبت تسکینی است که به تدریج در کشور ما در حال توسعه است. زخم های فشاری یا زخم بستر می توانند تهدید کننده زندگی باشند یا به طور کلی کیفیت زندگی را مختل کنند. برای تعیین میزان شیوع و میزان بروز زخم فشاری در واحدهای مراقبت تسکینی در سراسر کشور نیاز به مطالعاتی است.

ارزیابی ریسک ها و اتخاذ تدابیر مناسب در اولویت قرار دارد. اگر زخم فشاری در بیماران مراقبت تسکینی رخ داده باشد، باید روش های درمانی مناسب تعیین شود.

مفهوم مراقبت تسکینی برای اولین بار توسط سازمان بهداشت جهانی (WHO) در سال ۱۹۸۹ تعریف شد و در سال ۲۰۰۲ به عنوان “کیفیت زندگی بیماران و بستگان آنها که با مشکلات ناشی از بیماری های تهدید کننده زندگی مواجه می شوند” تعریف شد. تشخیص زودهنگام کلیه مشکلات جسمی، روانی و روحی، به ویژه درد رویکردی است که از طریق پیشگیری یا رفع آن با انجام ارزیابی ها، آن را افزایش می دهد . وقتی به مراکز مراقبت تسکینی کشورمان در چارچوب این تعریف نگاه می کنیم، بیان می شود که مراقبت های تسکینی فقط مختص بیماران سرطانی نیست، هر چند بیشتر آنها را بیماران سرطانی تشکیل می دهند، بیماران مبتلا به سایر بیماری های مزمن مانند آلزایمر، بیماری های عروق مغزی و دیابت همانطور که در جهان وجود دارد ممکن است به خدمات مراقبت تسکینی نیاز داشته باشند.

از آنجایی که مشخص است با افزایش سن شیوع این بیماری‌های مزمن افزایش می ‌یابد، گمان می ‌رود افزایش جمعیت سالمندان در جهان و کشور ما از ارائه خدمات مراقبت‌های تسکینی بهره بیشتری ببرند. زخم فشاری مشکل مهمی در پیگیری این بیماران است. در این مقاله سعی شده است موضوع زخم فشاری در بیماران مراقبت تسکینی مورد بررسی قرار گیرد.

تعریف زخم های فشاری:

اصطلاحات مختلفی برای زخم فشاری وجود دارد. بیان شده است که پرکاربردترین تعریف از نظر این اصطلاحات، تعریفی است که در سال ۲۰۰۹ توسط پنل مشاوره ملی زخم فشاری (NPUAP) در ایالات متحده آمریکا و پانل مشاوره اروپایی زخم فشاری (EPUAP) در اروپا ارائه شده است. طبق این تعریف، «فشار یا اصطکاک به تنهایی، یا فشار همراه با برش، معمولاً روی برآمدگی های استخوانی مشاهده می‌ شود.

این به عنوان “آسیب پوست و بافت زیر جلدی” تعریف می شود. باید تاکید کرد که عوامل متعددی غیر از فشار، اصطکاک و پارگی در ایجاد زخم فشاری و اهمیت این عوامل وجود دارد.

زخم بستر و زخم فشاری مفاهیمی هستند که از گذشته تا به امروز مورد استفاده قرار گرفته اند. گزارش شده است که ۵۳ درصد از زخم ها در بیماران بستری، ۳۷ درصد در افرادی که از ویلچر استفاده می کنند و ۱۰ درصد در بیمارانی که نمی توانند حرکت کنند، ایجاد می شود. از این نظر مفهوم زخم بستر چندان مناسب نیست. از سوی دیگر، تعاریف حاوی decubitus مناسب نیستند زیرا ریشه لاتین به معنای خوابیدن به پشت است. کلمه فشار به عنوان یک اصطلاح صحیح پذیرفته شده است

زیرا به عنوان مقدار توان وارد بر یک سطح در هر متر مربع تعریف می شود. همچنین استفاده از اصطلاح “زخم فشاری” توصیه می شود زیرا به بهترین وجه شرایط اتیولوژیک را به عنوان یک مفهوم توصیف می کند. از طرفی با توجه به مراحل بالینی زخم های فشاری مشخص شده است که از زخم بسته با یکپارچگی پوست به زخم باز با آسیب بافتی پیشرفته تبدیل می شود.

شیوع و بروز زخم های فشاری:

بیان شده است که شیوع و بروز زخم های فشاری با توجه به گروه بیمار مورد بررسی متفاوت است. دستیابی به داده های بسیار متفاوتی در این زمینه در کشورهای توسعه یافته امکان پذیر است . در مطالعه EPUAP، شیوع کلی ۱۸.۱٪ گزارش شد ، بروز ۷٪ بود.

شیوع در بیمارستان را ۱۵ درصد عنوان می کند . در حالی که بروز آن در بیمارستان ها و کلینیک های مختلف بین ۱۰-۳ درصد، در مراکز مراقبت های حاد بین ۷/۲ تا ۲۹ درصد است ). در حالی که بین ۲.۲ تا ۲۳.۹ درصد برای واحدهای مراقبت ویژه تعیین شد، برای مراکز ارائه خدمات مراقبت در منزل بین ۰ تا ۱۷ درصد مشخص شد . زخم فشاری در پیگیری شش ماهه بیماران سرطانی تحت مراقبت تسکینی شیوع ۲۲.۹ درصد و بروز ۶.۷ درصد بود.

اهمیت زخم های فشاری:

زخم فشاری یک مشکل بهداشتی مداوم و قابل پیشگیری برای مراکز/افرادی است که خدمات مراقبت از بیمار در آنها ارائه می شود.

اگر چه زخم فشاری یک مشکل قابل پیشگیری است. پیامدهای منفی بسیاری برای بیماران، بیمارستان ها، مراکز مراقبتی، کارکنان بهداشتی و مراقبین دارد. به دلیل اثرات جسمانی می تواند زندگی را تهدید کند و باعث مشکلات روانی مانند از دست دادن استقلال و انزوای اجتماعی شود. از نظر مراقبت های تسکینی؛ بیمارانی که مشکلات حیاتی مهمی دارند ممکن است به دلیل مراقبت از زخم، دبریدمان و روش‌های پیوند درد را تجربه کنند. عوارض، مرگ و میر و عفونت بیمارستانی ممکن است افزایش یابد.

از نظر ارائه دهندگان خدمات، منجر به افزایش هزینه و بستری در بیمارستان می شود. کیفیت زندگی بیماران و بستگان آنها را کاهش می دهد. نرخ زخم فشاری در بیمارستان ها یکی از مهم ترین شاخص های کیفیت خدمات مراقبت از بیمار است. از نظر عوارض باید مراقب بود.