زخم بستر از آن نوع بیماری هایی است که با ظاهر شدن اولین نشانه ها، باید آن را جدی گرفت و به درمان آن پرداخت؛ چرا که با پیشرفت بیماری و عفونی شدن زخم عوارض جبران ناپذیری خواهد داشت. مطمئنا بهترین درمان پیشگیری است؛ لذا بهتر است قبل از اینکه بیماران مستعد زخم بستر مانند کسانی که باید به استراحت مطلق بپردازند، افراد ناتوانی که از صندلی چرخ‌دار استفاده می کنند یا سالمندان ناتوانی که نمی توانند حرکت کنند به این عارضه دچار شوند، به اندازه کافی در بستر خود جا به جا شوند تا به پوست نواحی لگن، باسن و پایین پشت، پشت سر و گوش ها، داخل زانو، شانه، آرنج و پاشنه فشار زیادی وارد نشود. اما اگر این افراد به این زخم دچار شدند چه باید کرد؟ درست است که مراجعه با پزشک و شرح نوع زخم از اولین اقدامات درمان زخم بستر است اما نقش ما در خانه و مراحل درمان زخم بستر چیست؟ برای یافتن پاسخ این سوال با ما در این مقاله همراه باشید.
مراحل درمان زخم بستر
اگر اطلاعات کافی درباره این عارضه ندارید، بهتر است با مشاهده اولین نشانه ها با دکتر خود تماس گرفته یا به او مراجعه کنید. اولین مرحله از درمان زخم بستر تشخیص وخامت زخم است که پس از معاینه دکتر راهکارهای درمان و داروهای مورد نیاز تجویز خواهد شد. اما نقش افراد و اطرافیان آن ها در خانه به اندازه معاینه دکتر ضروری است و باید اطلاعاتی درباره مراحل درمان این عارضه در خانه داشته باشند. در این بخش به تک تک این مراحل می پردازیم و دلیل هرکدام از این مراحل، به اختصار در اختیار خوانندگان و افرادی است که برای شکست دادن این عارضه کمر همت بسته اند.
کاهش فشار
اولین اقدام برای درمان زخم بستر کاهش یا حذف فشاری است که به پوست بدن وارد و باعث ایجاد زخم شده است. به همین دلیل توصیه می شود حتما بیمار را در بستر جابه جا کنید و در مقاطع زمانی کوتاه مدت پوزیشن فرد را تغییر دهید. این کار باعث می شود که هوا در نواحی تحت فشار جابه جا شود و زخم در محیط تاریک و سفت قرار نگیرد. همچنین شما می توانید از بالشتک های کوچک یا پتوهای نرم برای کاهش فشار در منطقه زخم و پوست آسیب پذیر اطرافش استفاده کنید. این مرحله اساسی ترین مرحله درمان زخم بستر در هر شدتی از این عارضه است؛ لذا به هیچ عنوان نباید این مرحله از درمان را نادیده گرفت.
شستشو و بانداژ زخم
اگر زخم هنوز سر باز نکرده است، بهتر است با مایع ضدعفونی کننده یا آب نمک به طور مرتب شستشو شود. این امر باعث می شود عرق بدن از پوست نازک شده عبور نکند و باعث چرک و عفونت زخم نشود. بعد از هربار شستشو باید از پارچه نرم و کاملا تمیز یا بانداژهای مخصوص زخم بستر استفاده شود. چسب های مخصوص زخم بستر مانند چسب کامفیل یکی از بهترین راه های درمان زخم بستر است. این چسب ها با قابلیت ترمیمی و طبیعی خود باعث بازسازی پوست آسیب دیده می شوند؛ زیرا این چسب ها از انواع پانسمان نوین در درمان زخم بستر هستند؛ چراکه با خاصیت هیدروکلوییدی محیطی محافظ در برابر عفونت فراهم می کند و به بدن کمک می کند با تولید آنزیم های مورد نیاز، زخم را به سرعت ترمیم کند.
برداشت پوست آسیب دیده
برای بهبود سریع تر حتما باید بافت های آسیب دیده برداشته شوند و محل زخم عاری از سلول های مرده ای باشند که مستعد چرک و عفونت هستند. در واقع این مرحله یکی از مراحل مهم درمان زخم بستر است و باید با ظرافت شستشو انجام شود. توجه داشته باشید این مرحله حتما باید توسط پزشک تجویز شود و نباید بافت مرده هر زخمی را سرخود حذف کرد. توصیه می شود پرستار یا پزشک این کار را انجام بدهد.
دیگر مراحل درمان زخم بستر
- مصرف دارو برای کنترل درد؛
داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن و ناپروکسن برای کاهش درد مفید هستند. گاه استفاده از پمادها و داروهای موضعی برای درمان زخم بستر توصیه می شود. همچنین داروهایی مانند ویتامین هایی که سلامت پوست را تضمین می کند، گاه توسط پزشک تجویز می شود.
- رژیم غذایی مناسب؛
سوءتغذیه باعث کاهش سرعت بهبود زخم بستر می شود و باید از سلامت تغذیه فرد اطمینان حاصل شود. توصیه می شود افرادی که به زخم بستر مبتلا هستند، به اندازه کافی فیبر، کربوهیدرات، پروتئین و آب کافی در رژیم غذایی شأن گنجانده شود. به طور مثال آبرسانی کافی به بیمارانی که قند خون دارند و ممکن است باعث وخامت زخم بستر شود، بسیار ضروری است. یا استفاده از روغن های طبیعی مانند روغن زیتون از مهم ترین مواد غذایی برای سلامت پوست محسوب می شود.
- طب سنتی؛
استفاده از مخلوط عسل و روغن زیتون، استعمال روغن اسطوخودوس یا بابونه، استعمال روغن نارگیل، ماساژ با روغن زیتون یا روغن بادام شیرین، استعمال حنا و روغن زیتون و پاشیدن زردچوبه روی زخم می تواند در درمان زخم بستر بسیار مؤثر باشد.
- تشک مواج؛
پیشرفت تکنولوژی این امکان را برای افراد فراهم آورده است با استفاده از تشک های مواج برقی، بدن شخص روی بستر ثابت نمی ماند و مدام جابه جا می شود؛ لذا با کاهش فشار بر روی پوست آسیب دیده، سرعت بهبود زخم افزایش می یابد.
- خواب کافی؛
یکی از عوامل سلامت پوست، داشتن خواب کافی است. بدیهی است که اگر خواب و استراحت کافی نداشته باشید، سرعت روند درمان کاهش می یابد. همچنین خواب به شما این اجازه را می دهد که از نگرانی و استرس به دور باشید. همین امر یکی از عوامل کاهش بهبود در هر نوع بیماری است.
- ورزش؛
گاه بعضی از تمرین های سبک و درمانی ورزشی در درمان زخم بستر مفید است که بهتر است تحت نظر پزشک در خانه انجام شود.
مراجعه اورژانسی به پزشک و جراحی
اگر با انجام تمامی مراحل بالا یکی از علائم زیر را مشاهده کردید، بدون فوت وقت به پزشک مراجعه کنید:
- بوی بد ناشی از زخم؛
- مشاهده عفونت در محل زخم؛
- قرمزی و حساسیت بیش از حد در اطراف زخم؛
- تورم پوست؛
- تب.
آخرین روش در مراحل درمان زخم بستر، جراحی است. اگر وخامت زخم به حدی رسیده باشد که با هیچ کدام از مراحل بالا قابل درمان نباشد، پزشک ناچار است جراحی را برای بیمار در نظر بگیرد. معمولا در این مرحله نه تنها پوست آسیب جبران ناپذیری دیده؛ بلکه زخم و عفونت تا استخوان نیز نفوذ کرده است. در‌نتیجه جراح از پوست باقی نواحی بدن برای ترمیم بخش آسیب دیده استفاده می کند و گاه از پروتز برای درمان استخوان صدمه دیده استفاده می شود.
کلام آخر
زخم بستر یکی از عارضه های شایع در افراد ناتوانی است که ناچارند ساعات طولانی در بستر باشند یا روی ویلچر بنشینند؛ لذا آگاهی از مراحل درمان زخم بستر برای این افراد و همه کسانی که از افرادی با این شرایط مراقبت می کنند، ضروری است. بعد از مرحله پیشگیری از مهم ترین مراحل درمان زخم بستر کاهش فشار، شستشوی زخم و تعویض بانداژ، برداشت بافت آسیب دیده و موارد دیگر است. لطفا توجه داشته باشید که در درمان این عارضه پزشک و بیمار هر دو نقش مؤثری دارند و مهم ترین مراحل درمان زخم بستر در خانه و توسط فرد باید انجام شود. توجه داشته باشید که برای درمان زخم بستر باید آرامش خود را حفظ کنید و از سلامت خود غافل نشوید.
Source: www.medicalnewstoday.com, www.mayoclinic.org, www.share.upmc.com
دیدگاهی یافت نشد