زندگی پس از آمپوتاسیون از جمله نگرانی افراد پیش از انجام این عمل است. در این عمل یکی از مهم ترین اعضای بدن درگیر بوده و قرار است تغییرات عظیمی را تجربه کند. پا، به عنوان قلب دوم فرد، نقش بسیار مهمی را در زندگی روزمره فرد ایفا می کند و به همین جهت از اهمیت بالایی برخوردار است.
حساسیت این جراحی از آن جهت است که در آمپوتاسیون اندام تحتانی فرد به طور کامل قطع و حذف می شود. پزشک بایستی تمام درمان های ممکن و جایگزین قطع عضو را برای مشکل بیمار بررسی کرده و در آخر به سراغ این جراحی بیاید.
زندگی فرد نیز پس از آمپوتاسیون دستخوش تغییرات زیادی خواهد شد. در ادامه به بررسی دقیق این تغییرات و نحوه برخورد مناسب با آن می پردازیم.
آمپوتاسیون چیست؟
آمپوتاسیون یا عمل قطع عضو نوعی عمل جراحی به جهت قطع اندام از جمله دست یا پا یا بخشی از این اندام ها مانند انگشتان، قسمت پایینی دست، انگشتان پا و بخش پایینی پا می باشد. این عمل یعنی قطع عضو برا دلایل مختلفی به کار گرفته می شود.
به طور کلی دو دلیل اصلی برای قطع عضو وجود دارد؛ قطع اعضای تروماتیک و قطع اعضای غیر تروماتیک
قطع عضو تروماتیک وضعیتی است که در آن عضو مورد نظر موجب وضعیت خطرناک و گاها تهدید کننده برای زندگی فرد خواهد بود. قطع عضو به عنوان آخرین گزینه درمان برای این مشکلات به کا گرفته می شود.
قطع عضو غیرتروماتیک نوعی جراحی پزشکی نیست؛ بلکه حالتی است که در آن یک عضو به دلیل حوادث غیرمرقبه و ناگهانی یا خشونت آمیز قطع می شود، امکان پیوند آن وجود ندارد و در نهایت این حوادث موجب از دست دادن اندام در شخص می شود.
در نوع تروماتیک قطع عضو نمی توان عضو جدیدی را به فرد پیوند زد. افرادی تحت این جراحی قرار می گیرند که معمولا به دلیل مشکلات خونی عضو به قدری آسیب دیده که راهی جز قطع آن نیست. در طول این جراحی استخوان باقی مانده در عضو را شکل داده، زخم را تمیز کرده و در نهایت آن را می بندند.
هر یک از اعضای بدن افراد، نقش مهمی را در کارهای روزمره وی ایفا می کنند. با قطع هر کدام نیز کارهای روتین و حتی فعالیت های مهم زندگی دستخوش تغییراتی خواهد شد. حال سوالی که پیش می آید آن است که فرد بایستی توقع چه تغییراتی را در زندگی پس از آمپوتاسیون داشته باشد؟ در ادامه به بررسی آن می پردازیم.
آنچه بایستی قبل از جراحی آمپوتاسیون بدانید
به احتمال زیاد قبل از جراحی با یک تیم توانبخشی در ارتباط خواهید بود. این تیم شامل متخصصان و افراد با تجربه در این زمینه می باشد. این تیم یک برنامه توانبخشی مناسب و اصولی را برای شما تدارک می بیند که شامل تمام نکاتی است که بایستی بدانید و رعایت کنید. همچنین در این برنامه برایتان برخی تمرینات کششی قرار داده شده که به روند بهبود شما سرعت می بخشد.
اگر پیش از جراحی پزشک متخصص خود را انتخاب نکردید، هرچه سریع تر برای انتخاب آن اقدام کنید. سعی کنید پزشکی را انتخاب کنید که تجربه کافی داشته و بهتر با او ارتباط می گیرید. چرا که در زندگی پس از آمپوتاسیون و تا یک سال کنار شما خواهد بود.
زندگی پس از آمپوتاسیون چگونه آغاز می شود؟
اولین روز پس از این جراحی معمولا سخت ترین روز است چرا که چیزی تا تا روز قبل از آن می ترسیدید، اکنون به واقعیت پیوسته است. سعی کنید زیاد به این موضوع فکر نکرده و به خود فشار زیادی را وارد نکنید. به توصیه های پزشک معالج و پرستار خود گوش بدهید.
زخم خود را بانداژ و با جوراب فشاری استاندارد بپوشانید. ممکن است زخم شما را بالاتر یا هم سطح بدنتان قرار دهند که به کاهش تورم پس از جراحی کمک کند. توجه کافی به بهبود تورم و عدم عفونت، می تواند به شما در انتخاب اندام مصنوعی مناسب پس از قطع عضو کمک کند.
طی چندین روز پس از جراحی، توانبخشی شما آغاز می شود. بیشتر تمرینات کششی ارائه شده بسیار ساده و با کمترین فشار است که به شما کمک می کند دامنه حرکتی در سایر اندام های خود را حفظ کنید. فیزیوتراپیست نیز برخی تمرینات را برای جلوگیری از تشکیل لخته خون به شما ارائه می دهد.
هرگونه نگرانی، استرس یا ناراحتی را که حس می کنید سریعا به تیم توانبخشی خود اطلاع دهید. همچنین هر فشاری در بانداژ یا اندام تحتانی باقی مانده را نیز به آن ها اطلاع دهید.
بهبودی کامل زخم شما بین چهار تا هشت هفته طول می کشد، اما معمولا تا ۱۴ روز در بیمارستان خواهید ماند. اینکه به مدت طولانی در بیمارستان بمانید به پزشکان اجازه می دهد که روند بهبودی شما را تحت نظر داشته و شرایطی را که ممکن است در بهبودی شما اختلال ایجاد کند از جمله دیابت یا سخت شدن عروق را تحت نظر داشته باشد.
روند بهبود به چه صورت خواهد بود؟
به طور خلاصه این روند مدت زمان زیادی طول خواهد کشید و حتی گاها می تواند سال ها طول بکشد. حال این روند به چه صورت خواهد بود و چرا مدت زیادی طول می کشد را در ادامه بررسی می کنیم.
قطع عضو تنها از دست دادن فیزیکی یک عضو نیست؛ بلکه تنظیم مجدد شیوه زندگی شخص است و نیازمند یادگیری مجدد نحوه انجام بسیار ار کارهای ساده تا سختی است که فرد پیش از جراحی و قطع عضو انجام می داد.
به طور کلی روند درمان با سه جز اصلی آغاز می شود:
- فیزیوتراپی و توانبخشی
- مدیریت خطر عوارض
- به دست آوردن تحرک سابق و استقلال در انجام آن
همچنین پس از گذراندن این روند، اگر در زندگی پس از آمپوتاسیون قصد دریافت پروتز را به جای اندام از دست رفته داشته باشید، ماه ها طول می کشد که اندام مصنوعی مناسب شما آماده شود. همچنین پس از دریافت پروتز نیز نیاز است که فیزیوتراپی را برای استقلال در تحرک خود ادامه دهید.
فیزیوتراپی و توانبخشی
هدف اصلی توانبخشی تقویت ماهیچه اندام های باقی مانده است. در ابتدا ممکن است توانبخشی بسیار سخت به نظر برسد اما به یاد داشته باشید که این تمرینات در بازیابی توانایی تحرک شما در زندگی پس از آمپوتاسیون بسیار موثر است.
فیزیوتراپیست توقع ندارد که در روزهای اول به خود فشار زیادی وارد کنید. تمرینات شما از ملایم آغاز شده و به تدریج شدیدتر خواهد شد. شما در این تمرینات یاد خواهید گرفت که از ماهیچه ها دیگر بدن خود به جای اندام از دست داده کار بکشید.
در ابتدا تمرینات شما در طول بستری بودن در بیمارستان آغاز می شود، در ادامه می توانید از درمانگر خود بخواهید که تمرینات را در منزل خودتان ادامه دهد اما به هر حال سعی کنید که این تمرینات را ادامه دهید و آن را رها نکنید.
مدیریت خطر عوارض
هر جراحی کوچک یا بزرگی تعدادی عوارض احتمالی را با خود به همراه خواهد داشت. بهتر است با این عوارض آشنا شده و در زندگی پس از آمپوتاسیون احتمال رخ دادن آن را در نظر بگیرید. این عوارض احتمالی شامل موارد زیر است:
- مشکلات قلبی-عروقی از حمله حملات قلبی
- ترومبوز ورید عمقی یعنی لخته شدن خون در رگ ها اندام قطع شده
- کاهش سرعت بهبودی به دلیل عفونت احتمالی
- پنومونی
به دست آوردن تحرک سابق
پس از مرخص شدن از بیمارستان بایستی نحوه انجام فعالیت های روزمره را با بدن اصلاح شده در زندگی پس از آمپوتاسیون بیاموزید. تیم توانبخشی به شما در این مسیر کمک کرده و وسایل کمکی را در اختیارتان قرار می دهد تا به شما در بازگشت به زندگی روزمره کمک کند.
در طول زمان به این دستگاه ها عادت می کنید و یاد می گیرید که با اندام های باقیمانده خود به کارها و فعالیت های معمول خود بپردازید. این دستگاه ها دقیقا متناسب با شرایط شما طراحی شده است.
جمع بندی
این جراحی یکی از سخت ترین جراحی هایی که ممکن است یک فرد آن را تجربه کند. سعی کنید با رعایت نکاتی که پزشک و درمانگر به شما ارائه می دهد به روند بهبود سلامت خود کمک کنید و بهترین سبک زندگی پس از آمپوتاسیون را در پیش بگیرید.
عادت کردن به از دست دادن یکی از اندام هایی که تاکنون نقش مهمی را در زندگی روزمره شما داشته، بسیار سخت بوده و نیازمند زمان، صبوری و تمرین مستمر است. تمام نکات مهم و مناسب را از پزشک خود دریافت کنید و نگران هیچ چیز نباشید. پس از بهبودی می توانید اندام مصنوعی مورد نظر خود را دریافت کنید.
دیدگاهی یافت نشد